Ο Σωτήρης Χατζηγάκης γεννήθηκε στα Τρίκαλα. Σπούδασε νομικά και οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία και στην Αγγλία στις πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες (1971-1974).
Το 1974 αναμείχθηκε ενεργά στην πολιτική και εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία. Επανεκλέγεται με το ίδιο κόμμα το 1977, το 1981, το 1985, τον Ιούνιο του 1989, τον Οκτώβριο του 1989, το 1990, το 1993, το 2000, το 2004, το 2007 και το 2009.
Διετέλεσε επτά φορές υπουργός σε καίρια υπουργεία (Γεωργίας, Εθνικής Οικονομίας, Εργασίας, Εμπορίου, Δικαιοσύνης) στις κυβερνήσεις Τζαννή Τζανετάκη, Κώστα Μητσοτάκη και Κώστα Καραμανλή. Στην περίοδο 2004-2007 εκλέχθηκε Α’ Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων και διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, ιδιότητα με την οποία συμμετείχε στη Διάσκεψη των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων των Κοινοβουλίων των κρατών μελών της Ε.Ε. Συμμετείχε σε συνεδριάσεις διεθνών και ευρωπαϊκών οργανισμών, όπως η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ, αλλά και σε διεθνή συνέδρια και σε μεικτές κοινοβουλευτικές αποστολές. Συγγραφέας πολλών βιβλίων, μελετών και δοκιμίων πολιτικού, κοινωνικού και οικονομικού περιεχομένου και πληθώρας άρθρων σε έγκριτες εφημερίδες και περιοδικά. Οι τίτλοι των κυριότερων βιβλίων του είναι: Η Ιδεολογία της ΝΔ (αυτοέκδοση), Κοινωνικός Φιλελευθερισμός (Ευρωεκδοτική), Χωρίς Συμβιβασμούς (Εκδόσεις Λαβύρινθος)· από τις εκδόσεις Καστανιώτη: Ανατροπή. Για μια κοινωνία χωρίς μονοδρόμους, Η Ελληνική Ταυτότητα στη «Νέα Τάξη», Ευρώπη και Παγκοσμιοποίηση (δίτομο), Το πρόσωπο του σημερινού κόσμου, και με τον γιο του Μικέλη το βιβλίο Κίνα, η αναγέννηση του δράκου· από τις εκδόσεις της Εστίας το βιβλίο Η Ελλάδα Ανάποδα: Αίτια, πρωταγωνιστές και προοπτικές· και από τις Εκδόσεις της Βουλής των Ελλήνων το βιβλίο Υπηρετώντας τη Δικαιοσύνη.
Είναι παντρεμένος με τη Μιρέλλα Βαφειάδη, και έχει δύο γιους, τον Μιχάλη (Μικέλη) και τον Νικηφόρο-Σπύρο.